Edirne’nin Kurtuluşunun Dördüncü Yıl Dönümü

Edirne, 23 Temmuz 1920'den itibaren iki buçuk yıl boyunca Yunan işgalinde kaldıktan sonra, 11 Ekim 1922 Mudanya Mütarekesi hükümleri çerçevesinde, İtilaf devletleri, Trakya'nın Yunanlılardan tahliyesini ve Türk ordusuna teslim edilmesini taahhüt etmişlerdir. Tahliye süreci başladıktan sonra, 25 Kasım 1922'de Edirne, Türk ordusuna teslim edilmiştir.

Edirne ufuklarında, bayrağımız tekrar dalgalanmaya başlamıştır. Halk, büyük bir sevinçle bayram yapmış ve 25 Kasımlarda Edirne, kurtuluşunun yıl dönümünü kutlamaya başlamıştır.

İlk kurtuluş yıl dönümü töreni 25 Kasım 1923’te düzenlenmiş ve TBMM’den bir heyet törene katılmak üzere Edirne’ye gönderilmiştir¹.

Kurtuluşun dördüncü yıl dönümü olan 25 Kasım 1927’de, Mimar Sinan’ın büyük eseri, Selimiye Camii’nin iki minaresi arasına büyük bir bayrak asılmış, Dr. Rıfat Osman Bey, Dr. A. Süheyl Ünver’e yazdığı 26 Kasım 1927 tarihli mektubunda bu konudan bahsederek şu bilgileri verir:

26 Kasım 1927

“ Aziz Süheyl:

Bugün, Edirne’nin dördüncü kurtuluş bayramı. Bilinir ki Edirne, Yunanlıların gitmelerinden sonra, Fransızlar tarafından bize teslim olunmuş ve biz de 25 Kasım 1922’te Edirne’ye girmiş idik.

Bugün cuma ve 25 Kasım.

Bugün şehrin bayramının dün arifesi olduğu için Sultan Selim Cami’nin “Selimiye Camii’nin” batıya dönük, şehre bakan iki minaresinin ortasına bir sancak (bayrak) astılar.

Sancağımız çok güzeldir. Hem şekli hem rengi ile haşmetli bir eserdir. Sancağın yapılmasına 250 metre kumaş gitmiş. Eni 12, boyu 22 metre. Yıldızı, çapı altı buçuk metre olan bir daire içine konmuş.

III. Sultan Ahmet döneminde minarelere, kandil asmak usulünün başlamasıyla, ne derecelerde bir incelik yapılmış ise, Edirne’nin kurtuluşunda da minarelere bayrak asılması da o güçte bir incelik ve açıklık taşımaktadır.

Bizde minarelere bayrak çekilmesi pek eskidir. Hatta evvelce bu usul şöylece varmış.

R.1321/M.1905-06’te Selanik’e gittiğim zaman bu usul var idi. Zannederim Selanik’in Kasımiye Camii’nde bu şekilde bir adet bayrak var idi ki, ilk defa orada görmüş, öğrenmiş idim.

Sonradan Manastır’da da aynı düzen bir çarşı içi camiinde de var idi. Araştırmama göre, bu usul, Edirne’de çarşı içinde, Saraçlar Camii’nde uygulanırmış. Tanzimat’ta kaldırılmış².

Tosyavizade Dr.Rıfat Osman ”

1929-1930’lu yılların ulusal gazetelerini incelediğimizde bu uygulamanın, 1927’den sonraki yıllarda da devam ettiğini, kurtuluş törenlerine katılmak üzere Trakya’nın diğer yörelerinden Edirne’ye çok sayıda misafirin geldiğini, Ankara ve İstanbul’dan da heyetler gönderildiğini, şehrin bayraklar, taklar ve defne dalları ile süslenmiş olduğunu öğrenmekteyiz³.

Kaynaklar