Nusret Fişek Halk Sağlığı Hizmet Ödülü ve Dr. Ratip Kazancıgil
1938 yılında İstanbul Tıp Fakültesi’nden mezun olan Prof. Dr. Nusret Fişek (1914–1990), 1960’da Sağlık Bakanlığı Müsteşarlığı, 1984–1990 yılları arasında ise Türk Tabipleri Birliği Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur.
Türkiye’de ilk kez Hacettepe Tıp Fakültesi’nde Halk Sağlığı Bilim Dalı’nı kuran ve “224 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesine Dair Kanun”un mimarı olan Prof. Dr. Nusret Fişek anısına, Türk Tabipleri Birliği tarafından 1991 yılından itibaren “Nusret Fişek Halk Sağlığı Hizmet Ödülü” verilmeye başlanmıştır.
Ödülün amacı; “Türkiye’de halk sağlığı alanına önemli katkılarda bulunmuş, halk sağlığı konusunda iz bırakan çalışmalar yapmış ya da hizmetler vermiş kişi ya da grubu ödüllendirerek halk sağlığının gelişmesine katkıda bulunmaktır.”1
Dr. Ratip Kazancıgil, sıtma ile mücadeledeki başarısı, Trakya’yı sıtmadan arındırması, Edirne’de sağlık hizmetlerini geliştirmesi, köy ebelerine meslek içi eğitimler vererek bilinçlendirmesi, sağlık hizmetlerini köylere kadar ulaştırması ve kurduğu “Sağlık Kuruluşlarına Yardım Derneği” aracılığıyla halkla iş birliği yaparak devlet desteği olmadan köylerde sağlık ocakları ve sağlık evleri açması sayesinde bu ödüle layık görülmüştür.
3 Kasım 1991 tarihinde, bu ödül ilk kez Dr. Ratip Kazancıgil’e verilmiştir.
Çalışmaları yerinde görmek üzere Edirne’ye gelen dönemin Sağlık Bakanı Dr. Vedat Âli Özkan, sağlık evlerini ve ocaklarını gezdikten sonra “Burada bize sadece isim koymak kalmış” demiştir.
“Türkiye’de ilk defa kendi imkânları ile sosyalizasyona giren İl Edirne” başlığı altında, Edirne’de sağlık hizmetlerinin entegrasyondan sosyalizasyona geçişinin anlatıldığı makalenin yer aldığı Mediko-Sosyal Sağlık Dergisi’nin Sayı: 99 (Yıl: 1969) kapak sayfası:
Dr. Ratip Kazancıgil’in “Nusret Fişek Halk Sağlığı Hizmet Ödülü” ile ilgili sözleri:
Nusret Fişek Hoca, Türkiye’de Hacettepe Tıp Fakültesi’nde ilk defa Toplum Sağlığı Kürsüsü’nü kuran çok değerli bir bilim ve hizmet adamıydı. Sağlık Bakanlığı müsteşarlığı sırasında, Edirne sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi bakımından çok yakın iş birliği içinde çalıştık.
Değerli kişinin vefatından sonra, Türk Tabipler Birliği, hocanın adına bir ödül koymuş. Bu ödül, toplum sağlığına en fazla hizmet etmiş kişilere verilecek şekilde tasarlanmış. Türkiye genelinde bu ödüle layık görülebilecek kişiler araştırılmış ve ilk sırada beni bulmuşlar.
Ödül töreni, Hacettepe Üniversitesi’nde yapıldı. Küçük bir büst ve ödül beratı törenle bana takdim edildi. Elbette ilerleyen yıllarda başka arkadaşlarımıza da verilmiştir. Ancak ilk kez bana verilmiş olması, benim için büyük bir gurur kaynağıdır.2
Ödül yerel basında yer aldı
Sonuç olarak; hayatını halk sağlığına adamış olan Dr. Ratip Kazancıgil’in, emekli olduktan beş yıl sonra bu anlamlı ödülle onurlandırılması, yaptığı çalışmaların ne kadar değerli olduğunun ve halk sağlığında nasıl bir iz bıraktığının en açık göstergesidir.
Kaynaklar
- Prof. Dr. Nusret Fişek’in Yaşam Öyküsü, İstanbul Tabip Odası, https://www.istabip.org.tr (Erişim: 10 Mart 2025).
- Türk Tabipleri Birliği Halk Sağlığı Kolu, https://www.ttb.org.tr/kollar/halk_sagligi (Erişim: 9 Mart 2025).
- Nusret Fişek Bilgi Arşivi, https://nusret.fisek.org.tr (Erişim: 10 Mart 2025).
- Nusret Fişek Halk Sağlığı Hizmet Ödülü Yönergesi, Türk Tabipleri Birliği.
- Tuğrul, H. M., Gökçe, N., Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür: Dr. Ratip Kazancıgil, Edirne, 2010.
