Doğumunun 100. yılında Dr. Ratip Kazancıgil

Dr. Ratip Kazancıgil
Güncelleme:

Dr. Ratip Kazancıgil, Ord.Prof.Dr. A Süheyl Ünver’i anlatırken, “Ulu Tanrının özene bezene yaratıp, aramıza gönderdiği bir kültür elçisi olarak tanımlar. Ve yaşamında hiç boş vakti olmamış bir kişi. Yaşamının her anını değerlendiren çok yönlü bir kişi” derdi.

Şimdi ben, aynı sözleri Dr. Ratip Kazancıgil için söylüyorum. Onun da yaşamında hiç boş vakti yoktu. Ona göre boş geçen zaman yaşanmamış zamandı.

Çalışkandı. Onda bitmek, tükenmek bilmeyen bir çalışma azmi vardı. Geniş bilgisi ve genel kültürü ile eşi bulunmazdı.

Bilme önem verir. Tarihi, edebiyatı, sanatı, müziği, doğayı severdi. Doğada ki tüm canlılar onun için çok değerli idi. Yeniliğe açıktı.

Ayni zamanda da iyi bir eğitimci olan Dr.Ratip Kazancıgil, 12 Mayıs 1920’de Malatya’da doğdu, 12 Ağustos 2017’de Edirne’de vefat etti.

Resim 1 - Dr.Ratip Kazancıgil Sağlık Müzesi’ndeki odasında
Resim 1 - Dr.Ratip Kazancıgil Sağlık Müzesi’ndeki odasında

1920 doğumlu olmasından dolayı, kendi deyimi ile bir ayağıyla Osmanlı da olmakla beraber, Cumhuriyet Döneminde eğitimini alan bir kimsedir.

İlk eğitimine Ana Mektebi’nde “Osmanlıca” ile başlamış. 1927 yılında o ikinci sınıfta iken, Yeni Türk Harfleri kabul edilir. Bu harfleri öğretmek için de Malatya’da açılan yaz okuluna, devam etmiş. 1928’de ilkokul üçüncü sınıfa Yeni Türk Harflerini öğrenerek başlamıştır.

Orta ve Lise öğrenimini Malatya’da tamamlamış. O dönemde Malatya Lisesi’nde görev yapan Şair Orhan Şaik Gökyay, Vasfi Mahir Kocatürk gibi ünlü edebiyat hocalarından ders almıştır. Bu hocaların Ratıp Bey’in üzerinde etkisi çoktur. Kendisini okumaya teşvik edenin edebiyat hocası Şair Orhan Şaik Gökyay olduğunu söylerdi.

Liseyi bitirdikten sonra girmiş olduğu olgunluk sınavını kazanarak, “1924’te Dr.Refik Saydam’ın sağlık bakanlığı döneminde ülkeye hekim yetiştirmek amacı ile açılan,” Tıp Talebe Yurduna burslu öğrenci olarak kabul edilmiştir.

Ratip Kazancıgil, her zaman büyük bir minnetle andığı bu yurtlarla ilgili olarak;

O yurtları kuran rahmetli bakan Dr. Refik Saydam’a minnet borçluyuz. Yurtlar gayet rahattı, bizi çok iyi baktılar. Her türlü ihtiyaçlarımız karşılandı. Tramvay paramıza kadar verdiler.

Dr. Refik Saydam’a bizde, memlekette borçludur. Refik Saydam o yurtları açmasaydı, çoğumuz meslek sahibi olamazdık.” derdi.

1943 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olduktan hemen sonra Adana Sıtma Savaş Enstitüsü’ne bir ay staja gönderilmiş. II.Dünya Savaşı devam ettiğinde, kursu bitirdikten sonra, resmi göreve başlamadan askere çağrılarak, 1946 yılına kadar (3 yıl), İstanbul I. Ordu’da yedek subay olarak askerliğini yapmıştır 2.

Hekimlik Yılları ve Sıtma ile Mücadelesi ...

29.05.1946’da “Aydın Sıtma Savaş Bölgesi Merkez Şubesi Tabibi” adayı olarak atanmış. Sıtmanın bir hayli yaygın olduğu Aydın’da köy köy dolaşarak sıtma mücadelesinde bulunmuştur. Anılarında; “Sıtma Savaş Tabipliği Aydın merkezinde iki katlı bir binada. Alt katta sıtma savaş tabibi hizmet veriyordu. Sabahleyin çıkıp, odama geldiğimde, sıtmalıların trotuara3 sıralanmış; kimisi yatan, kimisi oturup titreyen sıtmalılarla dolu olduğunu görüyordum. Tabii ki, bu sıtmanın kaynağı sivrisinekler ve onların oluşturduğu bataklıklar idi.” Demektedir.

Burada bir taraftan sivrisineklerle mücadele ederken, diğer taraftan da köylülerle işbirliği yaparak, (onlarla birlikte kendisi de çalışarak), bataklıkları kurutulmasını sağlamıştır.

Üç yıl sıtma şube tabibi olarak çalıştıktan sonra, 23.04.1949’ da Aydın Sıtma Savaş Bölgesi Laboratuar Şefi olmuştur. Köy hizmetlerini bırakmamıştır.

1950’li yılların başlarında Aydın’dan, Edirne’ye “Trakya Sıtma Mücadele Reisi” olarak atanmıştır. O döneme kadar bu göreve hep belli bir yaş üzerindekiler atanırken, ilk defa genç bir hekim “Sıtma Mücadele Reisi” olarak tayin edilmişti. Ve bu sağlık hizmetlerinde bir ilkti.

O yıllarda Trakya, baştan aşağı sıtmalı bir bölgeydi. Enez ve Karadeniz kıyılarında sıtma çok yoğun şekilde hüküm sürmekte idi.

Dr. Ratip Kazancıgil, Aydın’da olduğu gibi burada da, sıtma ile mücadele ederek, tüm Trakya’yı köy köy dolaşarak, bataklıkların kurutulması, sivri sivrisineklerin yok edilmesi ile savaşmış. Gereğinde çeltikçilerle4 mücadele etmiştir5.

Sıtma Bölge Başkanı olarak, bakanlığın verdiği geçici görevlerle, özellikle güney ve güneydoğu illerinde sıtma ve aşı kampanyalarında çalışan Dr. Ratip Kazancıgil,

  • 08.12.1955’de Trakya Sıtma Savaş Bölgesi Başkanlığı’na,
  • 07.05.1957’de Edirne Sıtma Savaş Sürveyans Gurup Başkanlığı’na,
  • 21.10.1959’da Edirne Sıtma Savaş Bölgeler Gurubu Başkanlığı’na,
  • 02.02.1963’te Edirne Sağlık ve Sosyal Yardım Müdürlüğü’ne atanmıştır.

1950–1960 yılları arasında Sağlık Bakanlığı tarafından, sıtma konusunda bilgi ve görgüsünü arttırmak amacıyla, iki defa İtalya’ya gönderilmiş. Roma’da “Enstitü Speriora Di Sanita” Sıtma Enstitüsünde birer ay süre ile kurs görmüştür.

1963 yılında Dünya Sağlık Teşkilatı’nın bursu ile Suvason Bölgesi Halk Merkezi’nde, köy halk sağlığı konusunda düzenlenen kursa katılmak üzere Fransa’ya gitmiş. Buradan, UNICEF’in katkıları ile üç ay süre ile İsveç, Fransa, Fas, Romanya ve Yunanistan’a giderek, bu ülkelerin sağlık sistemlerini inceleyerek, genel sağlık hizmetleri hakkında bilgi almıştır. 12.05.1985’te Edirne İl Sağlık Müdürlüğü görevinden emekli oluncaya kadar geçen süre içersinde, Edirne’de Sağlık Müdürlüğü görevi dışında, birçok resmi hizmetlerde bulunmuş. Edirne sağlık hizmetlerini geliştirerek, diğer şehirlere örnek olacak bir il haline getirmiş. Edirne Sağlık Hizmetlerini Sosyalleştirilmesini sağlamıştı.

İlk defa 1991 yılında Türk Tabipler Birliği tarafından verilmeye başlanan Prof.Dr. Nusret Fişek Halk Sağlığı Ödülü, halk sağlığına katkılarından dolayı ilk defa Kazancıgil’e verilmiştir.

Sağlık Bakanlığı tarafından verilmiş birçok ödül ve takdirnameleri bulunan Dr. Ratip Kazancıgil, 2004 ve 2006 eğitim ve öğretim yıllarında mezun olan tıp fakültesi öğrencileri tarafından da yılın hocası seçilmiştir6.

Resim 2 - Dr.Ratip Kazancıgil,”T.Ü.Tıp Fakültesi’ndeki odasında. Arka planda  Prof.Dr. Nusret Fişek Halk Sağlığı ödülü yer alıyor ^7.
Resim 2 - Dr.Ratip Kazancıgil,”T.Ü.Tıp Fakültesi’ndeki odasında. Arka planda Prof.Dr. Nusret Fişek Halk Sağlığı ödülü yer alıyor ^7.

Edirne Sevgisi ...

Dr.Ratip Kazancıgil, Edirne’ye geldiğinde tanıştığı, yakın arkadaşı, dostu Hafız Rakım Ertür ile ondan dinleyerek ve eserlerini okuyarak tanıdığı Dr. Rıfat Osman Bey’den ve Ord.Prof. Dr. A. Süheyl Ünver’den çok etkilenmiştir.

Ord.Prof. Dr. A. Süheyl Ünver, her yıl Edirne’ye gelip, on güne yakın kalır, Edirne’de dolaşır, araştırır, kalemi ve fırçasıyla Edirne’yi resmeder idi. O’nun bu çalışmaları Ratıp Hocayı çok etkilemiş, Süheyl Hocayı kendisine örnek alarak Edirne araştırmalarına başlamış. Tıpkı Dr. Rıfat Osman Bey, Ord.Prof. Dr. A. Süheyl Ünver gibi o da Edirne aşığı, Edirne sevdalısı olmuştur.

Süheyl Hocanın, Ratıp Hocanın hayatına ikinci etkisi ve ona yön verişi, doktora çalışmalarına başlamasıyla olmuştur. O’nun ve Prof. Dr. Ekrem Kadri Unat Hocanın da teşvikleri ile İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalında doktoraya başlamış. 1981 yılında “Edirne’nin fethi tarihinden 1920 tarihine kadar geçen süre içersinde Edirne’de Sağlık ve Sosyal yardım Kurumları ve Burada Hizmet veren Personel” başlıklı tezini hazırlayarak mezun olmuştur 8.

1985 yılında sağlık müdürlüğünden emekli olduktan sonra, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalına öğretim üyesi olarak girmiştir. Bir süre sonra bu görevinden de emekli olan Kazancıgil, 12/08/2017 tarihinde aramızdan ayrılıncaya kadar burada çalışmalarına devam etmiştir.

Edirne’ye Hizmetleri ...

Dr. Ratip Kazancıgil’in Edirne’ye sadece sağlık alanında değil, sosyal ve kültür alanında da, büyük hizmetleri olmuştur. Yapmış olduğu çalışmalarla Edirne’nin dışarıda da tanınmasını sağlamıştır.

Edirne sevdalısı hatta karasevdalısı olan Kazancıgil, Ord.Prof.Dr. A.Süheyl Ünver, Dr. Rıfat Osman ve Hafız Rakım Ertür’den devraldığı bayrağı, daha ileriye taşımıştır.

Edirne’de pek çok ilklere imza atan Dr.Ratip Kazancıgil, Edirne’de pek çok derneğin kurucusu olmuş ve yönetim kurullarında yer almıştır.

Edirne Musiki Derneği ...

Edirne’ye Trakya Sıtma Teşkilatı Başkanı olarak geldiğinde, II. Dünya Savaşı’nın getirmiş olduğu zorluklar sonucunda otuz, otuz beş bin nüfuslu küçük bir şehir bulmuş.

Zorluklar içersinde de olsa eğlenmeyi seven bu toplumun, Kakava’da, Kırkpınar’da mesire yerlerinde davul zurna eşliğinde eğlenmeleri, musikiye olan yakın ilgileri, sıtma teşkilatının bu genç başkanının gözünden kaçmamış, 1952 yılında Hafız Rakım Ertür, Şevki Arman, İhsan Köycü, Avk.Hamdi Uğurlu ve Nejat Atlığ ile birlikte daha sonra“Edirne Musiki Derneği”ni adını alacak olan Edirne Musiki Cemiyeti’ni kurarak,musiki severleri bir birlik altıda toplamışlardır 9.

Edirne Musiki Cemiyeti’nin kurucu başkanı Hafız Rakım Ertür’ün başkanlıktan ayrılmasından sonra, 1976 yılına kadar Edirne Musiki Derneği’nin başkanlığını yapmış. Bu tarihten sonra derneğin fahri başkanı olmuştur.

Restore

Resim 3 - Dr.Ratip Kazancıgil Edirne Musiki Derneğinin Bir Konserinde...
Resim 3 - Dr.Ratip Kazancıgil Edirne Musiki Derneğinin Bir Konserinde...

Resim 3 - Dr.Ratip Kazancıgil Edirne Musiki Derneğinin Bir Konserinde...
Resim 3 - Dr.Ratip Kazancıgil Edirne Musiki Derneğinin Bir Konserinde...

1954 yılında ilk konserini veren Edirne Musiki Derneği, bu tarihten sonra çalışmalarına hiç ara vermeden devam etmiştir. Günümüzde de fedakâr yöneticiler ve musiki sevenler sayesinde varlığını kesintisiz olarak devam ettiren sayılı dernekler arasında bulunmaktadır.

Edirne’yi Tanıtma ve Turizm Derneği ...

Dr.Ratip Kazancıgil, 1962 yılında Şevki Arman, Orhan Aygen, Şakir Kıray, Hafız Rakım Ertür, Kadrettin Bey’lerle birlikte amacı “Edirne’yi içeride ve dışarıda tanıtmak ve bu suretle Edirne’ye bir hareketlilik getirmek” olan “Edirne’yi Tanıtma ve Turizm Derneği”ni kurmuş ve uzun yıllar derneğin başkanlığını yapmıştır10 .

Başkanlığı sırasında derneğin, günümüzde de hizmet vermeye devam ettiği dernek binasının yapımını sağlamış. Burayı halka açarak, lisan, musiki, folklor gibi çeşitli kurslar düzenlemiş. Bir folklor ekibi oluşturmuştur.

Resim 4 - Dr.Ratip Kazancıgil ( ortada oturan; sağında Necdet Dilek,solunda Sebahattin Başol) Edirne’yi Tanıtma ve Turizm Derneği  folklor ekibi ile...
Resim 4 - Dr.Ratip Kazancıgil ( ortada oturan; sağında Necdet Dilek,solunda Sebahattin Başol) Edirne’yi Tanıtma ve Turizm Derneği folklor ekibi ile...

Edirne’yi tanıtmak amacıyla Kırkpınarlarda dernek adına dükkân kiralayıp, burada Edirne’ye özgü, Edirne’yi sembolize eden; mis sabunu, badem ezmesi, köşelerine “Selimiye Camii, Meriç Köprüsü, Ters Lale” işlenmiş mendillerin Dr.Saadet Yardım ve Öğretmen Mübeccel Korkmaz hanımefendilerle birlikte satışını da yapmıştır11 .

Sağlık Kuruluşlarına Yardım Derneği ...

Kazancıgil, 25 Kasım 1966’da “Sağlık Kuruluşlarına Yardım Derneği”ni kurarak, uzun yıllar başkanlığını yapmıştır.

Bu dernek aracılığı ile köylülerle işbirliği yaparak, Edirne’nin her köyünde sağlık ocağı ve sağlık evi açmış. Buraları, tıbbi araç ve gereçleri ile donatarak, sağlık personeli de atayarak hizmeti vermelerini sağlamıştır.

Yaptığı çalışmalarla Edirne sağlık hizmetlerini örnek alınacak duruma getirmiştir. Böylece Edirne’nin devletten hiçbir yardım almadan sosyalize edilmesini sağlamıştır12.

Sağlık alanında olduğu kadar eğitim alanında da başarılı çalışmaları ile Edirne’ye hizmet etmiş olan Dr.Ratip Kazancıgil, Edirne Tıp Fakültesi’nin kurulması için yapılan çalışmalarda yer aldığı gibi, Edirne’de üniversite kurulması ile ilgili çalışmaların başlamasında da büyük rol oynamıştır.

Edirne Valisi Alaettin Öskiper tarafından, 1975 yılında Edirne’de “Mühendislik ve Mimarlık Kurma ve Yaşatma Derneği” nin başkanlığına getirilmiş. Başkanlığı sırasında Kurtuluş İlköğretim Okulu binasının akademiye verilmesini sağlamış, öğrencilerin burs, barınma gibi sorunlarıyla da yakından ilgilenmiştir.

Yüksek öğrenimin yanında ilköğretime de destek vermiş olan Kazancıgil, “Cumhuriyet İlkokulu Yaptırma ve Yaşatma Derneği“ nin başkanlığını yapmış, bu okulun ilk binası onun dernek başkanlığı döneminde inşa ettirilmiştir.

Edirne Tıp Fakültesi’nin 1976 yılından itibaren Edirne’de düzenlemeye başladığı “Halk Eğitimi Konferansları”nı Edirne İl Sağlık Müdürlüğü olarak desteklemiş ve bu konferanslara konuşmacı olarak katılmıştır13.

Edirne Sarayı ...

1994 yılında Edirne Sarayı ile ilgili olarak, “Edirne Sarayı ve Yerleşim Planı” adlı bir eser yayınlayan Kazancıgil, 1995 yılında da “I.Edirne Sarayı Sempozyumu”nu düzenlemiştir.

Dr.Ratip Kazancıgil, araştırmacı-yazar Ayhan Tunca ile yaptığı bir konuşmasında Sempozyumun amacını şöyle açıklamıştır:

“Amacımız, unutulmuş olan Edirne Sarayı’nı topluma duyurmak, Edirne’de bir saray olduğunu hatırlatmaktı. Edirne’de bir saray vardı ve Topkapı Sarayı’ndan daha önce idi.

Milli Saraylar envanterinde de Edirne Sarayı ören yeri olarak gösteriliyor. Yani toprak altında kalmış, artık kendi haline bırakılmış ören yerimiz gibi gözüküyor. Şimdi bunu hatırlatmak gerektiğine inandık ve çalışmaya başladıktan sonra öyle bir duruma geldi ki, Sayın Cumhurbaşkanımız bunu himayesine aldı.

Bu sempozyum bu sarayın varlığını hatırlattı, değerini gösterdi. Sempozyuma kırktan fazla bildiri gelmiştir. Bunların hepsinin müşterek olarak birleştiği bir nokta var; “Bu Sarayı ayağa kaldırmak lazım…” Burada birleşiyorlar ki, zaten amacımız buydu.

Resim 5 - Dr.Ratip Kazancıgil, Ayhan Tunca ile kütüphanesinde
Resim 5 - Dr.Ratip Kazancıgil, Ayhan Tunca ile kütüphanesinde

Sempozyumun sonunda düzenlenen panelde ki konuşmaları sonuç bildirgesi olarak düzenleyip, Sayın Cumhurbaşkanımızdan başlayıp, Başbakan, Kültür Bakanlığı, Meclis Başkanı ve Milli Saraylar Daire Başkanlığı’na duyurduk.

Şimdi bundan sonra ne olacak. Peşini bırakmamak gerekiyor. Zaten bir yandan vilayette bir vakıf kurulmuş durumda14.”

Resim 6 - Dr.Ratip Kazancıgil , I.Edirne Sarayı Sempozyumu panel açılışını yapıyor...
Resim 6 - Dr.Ratip Kazancıgil , I.Edirne Sarayı Sempozyumu panel açılışını yapıyor...

Daha sempozyum çalışmaları sırasında ilgileri Edirne Sarayı’na çekmeyi başarmış, “Edirne Sarayları İhya ve İfşa Vakfı” adında bir vakıfın kurulmasını sağlamıştır. Bundan sonra da, Edirne Sarayı’nın bir an önce ayağa kaldırılması için çalışmaların başlaması gerektiğini her fırsatta dile getirerek girişimlerde bulunmuştur. Onun, bu girişimleri olumlu sonuç vererek, Edirne Sarayı çevresinde çalışmalar başlamıştır.

Resim 7 - 25 Kasım 1995’te I.Edirne Sarayı Sempozyumu’nun açılışında Cumhurbaşkanı Sayın Süleyman Demirel’e Trakya Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Poyraz Ülger tarafından fahri doktora belgesinin ve Dr. Ratip Kazancıgil tarafından da Edirne Sarayı tablosunun verilesi...
Resim 7 - 25 Kasım 1995’te I.Edirne Sarayı Sempozyumu’nun açılışında Cumhurbaşkanı Sayın Süleyman Demirel’e Trakya Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Poyraz Ülger tarafından fahri doktora belgesinin ve Dr. Ratip Kazancıgil tarafından da Edirne Sarayı tablosunun verilesi...

Resim 7 - Edirne Sarayı Sempozyumu Bildiri Ozetleri
Resim 7 - Edirne Sarayı Sempozyumu Bildiri Ozetleri

Dr.Ratıp Kazancıgil; Edirne’nin tarihinde önemli bir yeri olan, Hibri’nin “Enis-ül Müsamirin” ve Ahmet Badi Efendi’nin “ Riyâz-ı Belde-i Edirne”, adı eserlerini günümüz diline çevirerek, Edirne’ye kazandırmıştır.

Edirne’nin tıp tarihi açısından önemini vurgulamak ve aynı zamanda Edirne tarihi ve kültüründe önemli bir yere sahip olan Dr. Rıfat Osman Beyi daha iyi tanıtmak amacıyla onun anısına, 2001 yılı Ekim ayında I.Edirne Tıp Tarihi Günlerini düzenlemiştir.

Edirne Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin kurulmasında ve bu merkezin yönetmeliğinin hazırlanmasında katkıları olan Kazancıgil, T.Ü.Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı15’nda dostlarının da katkılarıyla bir kütüphane kurarak, kitaplarını buraya bağışlamıştır16. Ölümünden sonra bu kütüphane Trakya Üniversitesi Merkez Kütüphanesi’ne taşınmıştır

Resim 8 - Dr.Ratip Kazancıgil Yerel Tarih Gurubu üyeleri ile birlikte  T.Ü.Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalında kurduğu kütüphanede. “Soldan sağa: Mehmet Ağırgan, Güngör Mazlum, Dr.Ratip Kazancıgil, Dr.Saadet Yardım ve Özlem Ağırgan)
Resim 8 - Dr.Ratip Kazancıgil Yerel Tarih Gurubu üyeleri ile birlikte T.Ü.Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalında kurduğu kütüphanede. “Soldan sağa: Mehmet Ağırgan, Güngör Mazlum, Dr.Ratip Kazancıgil, Dr.Saadet Yardım ve Özlem Ağırgan)

Sultan II.Bayezid Darüşşifası Sağlık Müzesi...

Dr.Ratip Kazancıgil 1950’de Edirne’ye geldiğinde ilk ziyaret ettiği yerlerden birisi Edirne Sultan II.Bayezid Darüşşifa’sı olmuştur. Kubbeler yıkılmış, kurşunlar sıyrılmış, bahçeler dikenlik içinde perişan bir durumda olan darüşşifada bir şey yapmanın mümkün olamayacağını da görmüştür.

1960’lı yıllarda Vakıflar Bölge Müdürlüğü Külliyede başlamış olduğu restorasyon bittiğinde, 1972’de Edirne Valiliği aracılığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne başvuruda bulunarak, darüşşifayı “Tıp Tarihi Müzesi” olarak düzenlemek amacıyla, kullanma hakkının Sağlık Müdürlüğü’ne verilmesini istemiştir. Bu isteği önce olumlu karşılanmış, fakat daha sonra Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından iptal edilmiştir.

Trakya Üniversitesi’nin kuruluşundan sonra, 1985’te Edirne Sultan II. Bayezid Külliyesinin Cami dışında kalan binaları Trakya Üniversitesine devredilince, Dr.Ratip Kazancıgil, bu konuyu yeniden gündeme getirmeye başlamış. 1988’de Sultan II.Bayezid Külliyesi’nin hizmete açılışının 500. Yıl Dönümü, armağanı olarak “Edirne Sultan II.Bayezid Darüşşifası” başlıklı kitabını hazırlamış ve burada bir sempozyum düzenlenmesinde yardımcı olmuştur.

1992 yılında Tıp Fakültesinde Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalında kütüphanenin (önündeki koridordan ayrılan) camlı bir bölümünde oluşturduğu Sağlık Müzesi ile müzenin ilk adımlarını atmış. 1997 yılında darüşşifada “Edirne Sultan II.Bayezid Darüşşifası Sağlık Müzesi” açıldığında bu müzeyi buraya taşımış ve sonrasında gelişmesi için çalışmıştır17.

Sağlık Müzesi bugün, Avrupa Müzeler Birliği özel ödülüne sahiptir.

Resim 9- Dr.Ratip Kazancıgil, T.Ü.Rektörü  Prof.Dr.Osman İnci  ve incileme yapmak üzere Sağlık Müzesi’ne gelen Avrupa Konseyi Parlementosu Kültür-Bilim ve Eğitim komitesi temsilcisi Hans R. Woodtli  (05.07.2003)
Resim 9- Dr.Ratip Kazancıgil, T.Ü.Rektörü Prof.Dr.Osman İnci ve incileme yapmak üzere Sağlık Müzesi’ne gelen Avrupa Konseyi Parlementosu Kültür-Bilim ve Eğitim komitesi temsilcisi Hans R. Woodtli (05.07.2003)

Diğer Çalışmaları ...

Dr.Ratip Kazancıgil, “Edirne Helva Sohbetleri ve Kış Eğlenceleri” adlı eseri ile Edirne’de Osmanlı döneminde yapılan ve unutulmuş olan “Edirne Helva Sohbetleri” nin yeniden canlanmasını sağlamıştır.

Edirne Müzesi’ndeki mezar taşlarının envanterlerinin çıkartıp, bir albüm halinde yayınlanmasının faydalı olacağına inandığından (Edirne Müzesi Müdürü Hasan Karakaya, Prof.Dr.H.Murat Tuğrul, Sanat Tarihçi Neriman Köylüoğlu, Musa Öncel, Nilüfer Gökçe ve Nurettin Uslu’dan oluşan) bir ekip kurarak çalışmalar yapmış. İlerlemiş yaşına rağmen, elinde büyüteçle mezar taşlarının kitabelerini okuyarak, albüm halinde yayınlanmasını sağlamıştır18.

Sağlık Müdürlüğü’nün yanı sıra Edirne Vali Vekilliği, Edirne Belediye Başkan Vekilliği,Meriç Spor Kulübü Başkanlığı,Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüğü,Sanat Enstitüsü Edebiyat Öğretmenliği ve Edirne Turizm ve Kültür Müdür Vekilliği olarak ta Edirne’ye hizmet eden Dr.Ratip Kazancıgil’in, Edirne Sultan II. Bayezid Külliyesi, Edirne İmaretleri, Edirne Mahalleleri Tarihçesi, Edirne Şehir Tarihi Kronolojisi, Dr. Rıfat Osman Bey ve Edirne Rehnüması gibi Edirne ile ilgili otuza yakın kitabı ve çok sayıda makalesi bulunmaktadır.

Ölümüne kadar çalışmalarına ara vermeden devam eden Kazancıgil’in en büyük arzusu, Edirne İl Kültür Müdür Vekilliği döneminde ve daha sonra birkaç kez girişimde bulunduğu fakat bir türlü gerçekleştiremediği “Edirne Ansiklopedisi”nin hazırlanması olmuştur. Ona göre Edirne Ansiklopedisi’nin hazırlanmasının zamanı çoktan gelmiştir.

Edirne Gazetesi - “Edirne Ansiklopedisi” haberi
Edirne Gazetesi - “Edirne Ansiklopedisi” haberi

Ömrünün son yıllarında “Edirne Ansiklopedisi” için yeniden harekete geçmiş ve bir komisyon oluşturarak çalışmaları başlatmıştır. Çalışmaların bir an önce tamamlanmasını çok istiyordu ve bunu her fırsatta da dile getiriyordu.

Ratip Hoca’nın bu arzusunu, Ayhan Tunca, Edirne Haber gazetesindeki köşesinde yazmış olduğu 2 şubat 2015 tarihli “Ratip Kazancıgil’e Ziyaret” başlıklı yazısında şu sözlerle çok güzel anlatmaktadır:

“Pazartesi günü için telefonlaşılmıştı ve beni, fakültedeki yerinde bekleyecekti. Trakya Üniversitesi Deontoloji’deki odasından içeri girdiğimde daha önceleri hep söylediğimi yineledim:

- “Allah seni Edirne’ye bağışlasın…”

- Tam 95 yaşındayım” dedi…

Elimde olmadan “yoktur o kadar” deyiverdim…

- “96’ya yaklaştım” diyerek yanıtladı.

Ah şu Edirne Ansiklopedisi çalışmaları da son şeklini alıverse…

Bu konuda önemli adımlar atılmıştı gerçi. Ama henüz son söz söylenmemişti…

Aklında ve gündemindeki önemli işlerden ilki buydu…

Çalışmalar sürecekti...19

Fakat “Edirne Ansiklopedisi”ni tamamlamaya ömrü vefa etmedi. Dilerim bu komisyonda yer alanlar onun yarım bıraktığı işi tamamlar ve Ratip Kazancıgil’in bu son isteğini yerine getirmiş olurlar…

Resim 10 - Dr.Ratip Kazancıgil  veEdirne Ansiklopedisi çalışma komisyonu  toplantısı (16.11.2014) “Dr.Ratip Kazancıgil (Masanın  başında), sağında; Ender Bilar,Neriman Köylüoğlu, Yrd.Doç.Dr.Güler Dalgıç,Mehmet Ağırgan, Müşeref Gizerler.  Solunda; Prof.Dr.H.Murat Tuğrul,Nilüfer Gökçe, Özlem Ağırgan, Recep Soyupak, Yrd.Doç.Dr.Ülkü Varlık ve ...”
Resim 10 - Dr.Ratip Kazancıgil veEdirne Ansiklopedisi çalışma komisyonu toplantısı (16.11.2014) “Dr.Ratip Kazancıgil (Masanın başında), sağında; Ender Bilar,Neriman Köylüoğlu, Yrd.Doç.Dr.Güler Dalgıç,Mehmet Ağırgan, Müşeref Gizerler. Solunda; Prof.Dr.H.Murat Tuğrul,Nilüfer Gökçe, Özlem Ağırgan, Recep Soyupak, Yrd.Doç.Dr.Ülkü Varlık ve ...”

KAYNAKLAR:

  1. Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010
  2. Gökçe N; "Edirne'de Önder Bir Hekim: Dr.Ratip Kazancıgil" Lokman Hekim Journal of History of Medicinie and Folk Medicine, Vol 4, No 2 (2014) s:43-49
  3. Tuğrul M. Gökçe N. “Dr.Ratip Kazancıgil’in Sağlık Ve Kültür Alanındaki Çalışmaları” Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları -23 The New History of Medicine studıes, İstanbul-2017,s:161-174
  4. Gökçe N. Tuğrul M. “Yaşamının 90. Yılında Dr. Ratip Kazancıgil’ e Armağan”, İstanbul-2010
  5. Kazancıgil R., “Doktora Tezi Hocam Ord.Prof.Dr.A.Süheyl Ünver”, Yöre, sayı:23, Şubat 2002, s:16-17
  6. Tokaç M. Çakkal Ö. “Dr.Ratip Kazancıgil: Türkiye Sağlıkta halen model arama sevdasında” Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü-26, yıl:2013,s.82-87
  7. Bilar E.,Edirne’nin Kültür Alanında Dr.Ratip Kazancıgil,Edirne-2010
  8. Gökçe N; “Dr.Ratip Kazancıgil’in Edirne Kültürüne Hizmetleri”, Edirne İçin kitabı içinde. Ed. Yeliz Okay, İstanbul, 2013, s:231-234,
  9. Tunca A; Söyleşiler-3, Yrd.Doç.Dr.Ratip Kazancıgil “Edirne’yi Tanıtma ve Turizm Derneği’nin Kuruluş Günleri ve İlk Dönem Çalışmaları Hakkında” Yöre, Sayı:52 (2004), s:28
  10. Tunca A.; “Edirne Sarayı Sempozyumu ve Kazancıgil’in Kütüphanesi Hakkında Bir Söyleşi (1996) “, Yöre, (Ratip Kazancıgil 90.yaş özel sayısı), yıl:2010,sayı:122-123-124,s:44-57
  11. Kazancıgil R.,Trakya Üniversitesi Sultan II Bayezıd Külliyesi Sağlık Müzesi’nin Kuruluş Öncesine Ait Anılar, Trakya Üniversitesi Dergisi,Sayı:16 (2004),s:1-5,
  12. Tunca A., “Ratip Kazancıgil’e Ziyaret” Edirne Haber, 2 şubat 2015

Ek Notlar:


  1. Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010, s:5-57, Gökçe N; "Edirne'de Önder Bir Hekim: Dr.Ratip Kazancıgil" Lokman Hekim Journal of History of Medicinie and Folk Medicine, Vol 4, No 2 (2014) s:43-49, Tuğrul M. Gökçe N. “Dr.Ratip Kazancıgil’in Sağlık ve Kültür Alanındaki Çalışmaları” Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları -23 The New History of Medicine studıes, İstanbul-2017,s:161-174, Bilar E, Edirne’nin Yazılı Kültür Hayatında Dr. Ratip Kazancıgil, “Yaşamının 90. Yılında Dr. Ratip Kazancıgil’ e Armağan”, kitabı içinde. Ed:Nilüfer Gökçe, H.Murat Tuğrul, İstanbul-2010,s:7
  2. -Trotuar: yaya kaldırımı
  3. Çeltik: Kabuğu ayıklanmamış pirinç. Çeltikçi: Pirinç yetiştiricisi
  4. Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010, s:57-103, Gökçe N; "Edirne'de Önder Bir Hekim: Dr.Ratip Kazancıgil" Lokman Hekim Journal of History of Medicinie and Folk Medicine, Vol 4, No 2 (2014) s:43-49, Tuğrul M. Gökçe N. “Dr.Ratip Kazancıgil’in Sağlık ve Kültür Alanındaki Çalışmaları” Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları -23 The New History of Medicine studıes, İstanbul-2017,s:161-174,
  5. Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010, s:57-103, Gökçe N; "Edirne'de Önder Bir Hekim: Dr.Ratip Kazancıgil" Lokman Hekim Journal of History of Medicinie and Folk Medicine, Vol 4, No 2 (2014) s:43-49, Tuğrul M. Gökçe N. “Dr.Ratip Kazancıgil’in Sağlık ve Kültür Alanındaki Çalışmaları” Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları -23 The New History of Medicine studıes, İstanbul-2017,s:161-174,
  6. Kazancıgil R., “Doktora Tezi Hocam Ord.Prof.Dr.A.Süheyl Ünver”, Yöre, Sayı:23 (2002), s:16-17,
  7. Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010, s:133-214, Gökçe N; "Edirne'de Önder Bir Hekim: Dr.Ratip Kazancıgil" Lokman Hekim Journal of History of Medicinie and Folk Medicine, Vol 4, No 2 (2014) s:43-49, Tuğrul M. Gökçe N. “Dr.Ratip Kazancıgil’in Sağlık ve Kültür Alanındaki Çalışmaları” Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları -23 The New History of Medicine studıes, İstanbul-2017,s:161-174, Bilar E, Edirne’nin Yazılı Kültür Alanında Dr.Ratip Kazancıgil, “Yaşamının 90. Yılında Dr. Ratip Kazancıgil’ e Armağan”,kitabı içinde Ed. Nilüfer Gökçe, Murat Tuğrul, İstanbul-2010,s:7
  8. Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010, s:133-214, Bilar E.,Edirne’nin Kültür Alanında Dr.Ratip Kazancıgil,Edirne-2010, Gökçe N; “Dr.Ratip Kazancıgil’in Edirne Kültürüne Hizmetleri”, Edirne İçin kitabı içinde. Ed. Yeliz Okay, İstanbul, 2013, s:231-234, Gökçe N; "Edirne'de Önder Bir Hekim: Dr.Ratip Kazancıgil" Lokman Hekim Journal of History of Medicinie and Folk Medicine, Vol 4, No 2 (2014) s:43-49,
  9. Gökçe N; “Dr.Ratip Kazancıgil’in Edirne Kültürüne Hizmetleri”, Edirne İçin kitabı içinde. Ed. Yeliz Okay, İstanbul, 2013, s:231-234, Tunca A., Söyleşiler-3, Yrd.Doç.Dr.Ratip Kazancıgil “Edirne’yi Tanıtma ve Turizm Derneği’nin Kuruluş Günleri ve İlk Dönem Çalışmaları Hakkında” Yöre, Sayı:52 (2004), s:28
  10. Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010, s:133-214, Gökçe N; "Edirne'de Önder Bir Hekim: Dr.Ratip Kazancıgil" Lokman Hekim Journal of History of Medicinie and Folk Medicine, Vol 4, No 2 (2014) s:43-49, Bilar E.,Edirne’nin Kültür Alanında Dr.Ratip Kazancıgil,Edirne-2010,
  11. Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010, s:133-214,
  12. Tunca A.; “Edirne Sarayı Sempozyumu ve Kazancıgil’in Kütüphanesi Hakkında Bir Söyleşi (1996) “, Yöre, (Ratip Kazancıgil 90.yaş özel sayısı), yıl:2010,sayı:122-123-124,s:44-57
  13. Bu anabilim dalının adı daha sonra “ Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı” olmuştur.
  14. Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010, s:133-214, Tuğrul M. Gökçe N. “Dr.Ratip Kazancıgil’in Sağlık ve Kültür Alanındaki Çalışmaları” Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları -23 The New History of Medicine studıes, İstanbul-2017,s:161-174, Bilar E.,Edirne’nin Kültür Alanında Dr.Ratip Kazancıgil, Edirne-2010, Gökçe N; “Dr.Ratip Kazancıgil’in Edirne Kültürüne Hizmetleri”, Edirne İçin kitabı içinde. Ed. Yeliz Okay, İstanbul, 2013, s:231-234, Gökçe N; "Edirne'de Önder Bir Hekim: Dr.Ratip Kazancıgil" Lokman Hekim Journal of History of Medicinie and Folk Medicine, Vol 4, No 2 (2014) s:43-49, Tokaç M. Çakkal Ö. “Dr.Ratip Kazancıgil: Türkiye Sağlıkta halen model arama sevdasında” Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü-26, yıl:2013,s.82-87
  15. Kazancıgil R.,Trakya Üniversitesi Sultan II Bayezıd Külliyesi Sağlık Müzesi’nin Kuruluş Öncesine Ait Anılar, Trakya Üniversitesi Dergisi,Sayı:16 (2004),s:1-5, Tuğrul M. Gökçe N. “Edirne’ye ve Halk Sağlığına Adanmış Bir Ömür” Dr. Ratip Kazancıgil, İstanbul 2010, s:133-214, Tuğrul M. Gökçe N. “Dr.Ratip Kazancıgil’in Sağlık ve Kültür Alanındaki Çalışmaları” Yeni Tıp Tarihi Araştırmaları -23 The New History of Medicine studıes, İstanbul-2017,s:161-174, Gökçe N; “Dr.Ratip Kazancıgil’in Edirne Kültürüne Hizmetleri”, Edirne İçin kitabı içinde. Ed. Yeliz Okay, İstanbul, 2013, s:231-234,
  16. Gökçe N; “Dr.Ratip Kazancıgil’in Edirne Kültürüne Hizmetleri”, Edirne İçin kitabı içinde. Ed. Yeliz Okay, İstanbul, 2013, s:231-234,Bilar E.,Edirne’nin Kültür Alanında Dr.Ratip Kazancıgil,Edirne-2010
  17. Tunca A., “Ratip Kazancıgil’e Ziyaret” Edirne Haber, 2 şubat 2015