Tarihi Edirne Evlerinde Niyazlıklar

EdirneDr. Rıfat Osman
Güncelleme:

Dr.Rıfat Osman Bey; Eski Edirne Evlerinin anlatırken; Edirne’nin tarihi ile ilgili araştırmalar yapan Dr. Toma Efendi, Edirne evlerinin ayrıntılarında kullanılan Türkçe kelimelerin, kökenlerini araştırırken duymuş olduğu “Niyazlık” kelimesinin “Nazlık” olarak değiştirilmiş olduğunu öğrendiğini yazar.

Dr. Toma Efendi’den derledikleri ile Niyazlıklar hakkında bizlere şu bilgileri verir:

Niyazlık

“Taşlıklardan (taşla döşenmiş avlu) sofalara çıkılan merdivenlerin alt başlıklarında 1-1.5 m boyunda yekpare mermer taşın iki yanında, iki üç basamaklı mermer merdiven vardır.

Bunlar birer binek taşıdır. Büyük sokak kapısından giren, ata binmiş ev sahibi veya konuk, niyazlık taşına kadar ilerleyip atından iner.

Binek taşının ön ve arka alınlıklarında raf biçiminde ikişer çukurluk vardır ki bunlar, sokak ayakkabılarını koymağa özgün yerdir.

Binek taşlarından sofalara çıkılan merdivenlerin başlarında, cami minberlerinin kapılarına benzer bir biçimde iki sütun ve başlıktan yapılı bir kapı vardı. İşte bunların hepsine niyazlık denir.

Resim 1 - Dr.Rıfat Osman - Niyazlık
Resim 1 - Dr.Rıfat Osman - Niyazlık

Niyazlık odasının perdesi kapalı ise ev sahibinin evde olmadığı, açıksa, ev sahibinin evde olduğu, misafir kabul edeceği anlamına gelmekte idi.

1903’te Askeri hekim olarak Edirne’ye gelen Dr.Rıfat Osman Bey, Kaleiçi’nde niyazlıkları olan üç büyük ev görmüştür.

Kaynaklar

  1. Dr.Rıfat Osman’a göre, Edirne Evleri ve Konakları, Sunan; Ord.Prof.Dr.A.Süheyl Ünver, İstanbul,1983,s:11
  2. Tosyavizade Dr.Rıfat Osman; Edirne’de Yirmibeş Yıl.